Gazeta Podatkowa nr 19 (1164) z dnia 5.03.2015
Sankcje w razie przekroczenia granic obrony koniecznej
Zostałem zaatakowany podczas imprezy w pubie i między mną a atakującym doszło do rękoczynów. Broniłem się i w wyniku walki napastnik poniósł pewne obrażenia. Teraz prokuratura chce postawić mi zarzut przekroczenia obrony własnej. Czy to znaczy, że zostanę ukarany? Czy osoba atakowana nie ma prawa bronić się przed napastnikiem?
Tego rodzaju sytuacja stwarza pewne wątpliwości nie tylko natury prawnej, ale i etycznej. Każdy ma prawo do obrony własnej, i innych osób. Przepis stanowi, że nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem. Wynika to z art. 25 § 1 Kodeksu karnego (Dz. U. z 1997 r. nr 88, poz. 553 ze zm.).
Kluczowe są zatem trzy czynniki: czy był bezpośredni zamach, czy działanie pokrzywdzonego było faktycznie obroną adekwatną do ataku i czy po ustaniu zagrożenia ustało również działanie broniącego się. Często zdarza się, że broniący nie tylko odpiera zamach (atak), ale po jego odparciu sam przechodzi do ataku i wyrządza szkody, które nie musiały mieć miejsca. Ma wówczas miejsce przekroczenie granic obrony koniecznej. Polega ono w wielu sytuacjach również na tym, że osoba broniąca się dobiera niewspółmierne do zagrożenia narzędzie obrony, np. broni się bronią palną przed napastnikiem atakującym gołymi rękoma.
Oczywiście należy mieć na uwadze, że w rękach profesjonalnego przestępcy zwykły kij może być groźniejszy niż nóż czy nawet broń palna w rękach zastraszonego "zwykłego""obywatela. Trzeba wyważyć rozsądnie sposób obrony, tak aby celem działania broniącego się było jedynie odparcie ataku.
W przypadku przekroczenia granic obrony koniecznej odpierający atak sam popełnia przestępstwo (np. pobicia), ale może liczyć na mniejsze konsekwencje (nadzwyczajne złagodzenie kary czy nawet w niektórych sytuacjach odstąpienie od wymierzenia kary). Ponadto nie podlega karze, kto przekracza granice obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu. Kluczowe będzie wykazanie przez Czytelnika, że działał w ramach tej obrony, ale przekroczenie jej granic było związane z emocjami, silnym wzburzeniem wywołanym atakiem przestępcy.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo karne:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM
Forum aktywnych księgowych
|