Gdy podział nieruchomości powoduje wzrost jej wartości

Duża działka ma zostać podzielona na mniejsze. Docelowo mają one zostać sprzedane. Poinformowano nas, że jeżeli z powodu podziału wartość nieruchomości wzrośnie, to będziemy musieli zapłacić opłatę od wzrostu wartości. Ile wynosi ta opłata i na jakich zasadach jest naliczana? Kiedy trzeba ją zapłacić?

Podział nieruchomości może spowodować wzrost jej wartości. Cena, jaką można uzyskać za sprzedaż jednej dużej działki, jest z reguły niższa niż w przypadku jej podziału na mniejsze działki, a następnie ich sprzedaży. Ustawa o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. nr 102, poz. 651 ze zm.) przewiduje, że gmina może pobrać od właściciela takiej podzielonej nieruchomości tzw. opłatę adiacencką od wzrostu jej wartości. Możliwość jej naliczenia uzależniona jest jednak od spełnienia kilku warunków.

Po pierwsze, podział nieruchomości musi nastąpić na wniosek właściciela nieruchomości (lub użytkownika wieczystego, który wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania tego prawa).

Po drugie, w wyniku podziału musi wzrosnąć wartość nieruchomości. Bada to rzeczoznawca majątkowy. Wartość nieruchomości przed podziałem i po podziale określa się według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. Biegły porównuje stan nieruchomości przed podziałem i po podziale. Stan nieruchomości przed podziałem przyjmuje się na dzień wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości, a stan nieruchomości po podziale przyjmuje się na dzień, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne, przy czym nie uwzględnia się części składowych nieruchomości.

Po trzecie, w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna (albo orzeczenie o podziale nieruchomości stało się prawomocne), musi obowiązywać uchwała rady gminy określająca stawkę procentową opłaty adiacenckiej. Stawka ta nie może być większa niż 30% różnicy wartości nieruchomości. Jeśli taka uchwała obowiązywała, to gmina ma obowiązek opłatę adiacencką pobrać.

3 lata od podziału nieruchomości - termin na naliczenie opłaty adiacenckiej.

Naliczenie opłaty adiacenckiej nie jest uzależnione od tego, czy powstałe w wyniku podziału działki zostały sprzedane. Opłatę adiacencką ustala w formie decyzji wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Ma on na to 3 lata od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne.

Przepisy przewidują też możliwość rozliczenia opłaty adiacenckiej w ten sposób, że zobowiązany do jej zapłaty może przenieść na rzecz gminy prawo do działki gruntu wydzielonej w wyniku podziału. Potrzebna jest jednak na to zgoda gminy, która nie musi być zainteresowana takim rozliczeniem. Różnice między wartością działki gruntu wydzielonej w wyniku podziału a należnością wynikającą z opłaty adiacenckiej pokrywane są w formie dopłat.