Gazeta Podatkowa nr 16 (1057) z dnia 24.02.2014
Wydziedziczenie z powodu zerwania kontaktów rodzinnych
Mój ojciec wydziedziczył mnie w testamencie. W ostatnich latach jego życia mocno się poróżniliśmy. Czy miał jednak prawo podejmować tak surowe działanie? Co więcej, testament jest własnoręczny, a nie notarialny i ojciec nie wskazał na żaden przepis prawa, gdy składał oświadczenie o moim wydziedziczeniu.
Żaden z zarzutów Czytelnika odnoszący się do aspektów formalnych nie jest uzasadniony. Wydziedziczenia spadkodawca może dokonać w testamencie. Żaden jednak przepis nie ogranicza tej możliwości jedynie do testamentów w formie szczególnej (np. aktu notarialnego), tym samym można to zrobić również w testamencie własnoręcznym. Co więcej, dla ważnego (skutecznego) wydziedziczenia nie wymaga się wcale podania określonego przepisu prawa (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. akt VI ACa 978/12).
Odnosząc się z kolei do merytorycznej przyczyny (podstawy) wydziedziczenia należy zwrócić uwagę na art. 1008 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych (pkt 3). Katalog z art. 1008 K.c. ma charakter zamknięty, dlatego niedopuszczalne jest nie tylko wydziedziczenie z innego powodu niż w nim określone, ale nawet dokonywanie tzw. interpretacji rozszerzającej.
Przyczyna wydziedziczenia musi wynikać z testamentu, przy czym nie musi być wskazana precyzyjnie, poprzez dokładne odwołanie się do katalogu sporządzonego w art. 1008 K.c. W pojęciu "zaniedbywanie wobec spadkodawcy obowiązków rodzinnych", o którym mowa w art. 1008 pkt 3 K.c., mieści się również takie zachowanie, które prowadzi do faktycznego zerwania ze spadkodawcą kontaktów rodzinnych i ustania więzi uczuciowej, normalnej w stosunkach rodzinnych, brak udziału w jego życiu choćby poprzez wizyty w jego miejscu zamieszkania czy okazywanie zainteresowania jego sprawami, nieudzielaniu opieki, braku pomocy w chorobie. Może też chodzić o wszczynanie ciągłych awantur, kierowanie pod adresem spadkodawcy nieuzasadnionych i krzywdzących zarzutów.
Wydziedziczenie będzie zasadne oczywiście wtedy, gdy ten brak kontaktów, opieki, troski wynikał z winy, zaniedbania Czytelnika, a nie z winy spadkodawcy. Warto nadmienić, że samo posłużenie się przez spadkodawcę sformułowaniem, że uprawniony do zachowku uporczywie nie dopełniał obowiązków rodzinnych, bez wskazania rodzaju obowiązków, konkretnych zachowań, czyli bez swoistego "uzasadnienia", nie będzie wystarczające do skutecznego wydziedziczenia.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
| Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
| www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
| ||||||||||||
|
||||||||||||